Róża Wiatrów

Róża wiatrów to symbol związany przede wszystkim z podróżami i odkrywaniem tego co nieznane. Ludzi od zawsze cechowała ciekawość. Ciekawość świata to było to, co napędzało szeroko pojęty rozwój. Od zarania dziejów ludzie po pewnym czasie byli zmuszeni do zmiany swojego miejsca zamieszkania. Kończyły się zapasy, surowce naturalne się wyczerpywały a osady lub plemiona stawały się na tyle liczne, że otoczenie nie było w stanie ich wyżywić. Bardzo często były to przyczyny do dalszej podróży. Często takie wyprawy w nieznane były obarczone bardzo dużym ryzykiem – historia jednak zapamiętała Nazwiska ludzi, którzy odważyli się wybrać w podróż poza to, co było jeszcze nieodkryte.

Pierwszymi naturalnymi granicami oddzielającymi ludzi od dalszych podróży były wielkie akweny (morza i oceany). Z czasem i ta przeszkoda zaczynała odchodzić do lamusa. Wyprawy morskie były coraz bardziej popularne i coraz mniej niebezpieczne a co najważniejsze przetrwały do naszych czasów.

Jednym z symboli, które razem z podróżami morskimi przetrwały do naszych czasów jest Róża wiatrów. Kiedyś bardzo ważna dzisiaj ma już tylko dekoracyjne znaczenie, ale nie znaczy to, że nie warto poznać jej genezy.

Czym jest róża wiatrów?

Na samym początku warto dowiedzieć się, czym jest w ogóle róża wiatrów. Pod tym terminem możemy mieć na myśli tak na prawdę dwie rzeczy. Pierwsza z nich odnosi się do róży kompasowej, czyli tarczy kompasu z podziałką wyznaczającą kierunki geograficzne świata. Zwyczajowo takie oznaczenia umieszczano w rogach map zanim ludzkość poznała i wykorzystała pierwsze magnesy magnetyczne. Drugie jej znaczenie odnosi się do rzeczywistej róży wiatrów, czyli rozkładu wiatrów obrazująca za pomocą strzałek i liczb siły i kierunki wiatrów. Ten znak był mniej spektakularny, ale za to bardziej użyteczny. A kiedy w historii ludzkości pojawiła się róża wiatrów?

Jej pierwsza forma pojawiała się na mapach już od czasów zamierzchłych, kiedy to pierwsi Etruskowie używali jej prymitywnej odmiany. Dla przypomnienia jest to lud, który w czasie od VII w. p.n.e. do I w. p.n.e. zamieszkiwał północne tereny obecnej Italii i prawdopodobnie został wchłonięty przez kulturę i państwo rzymskie. Ale wracając do naszej róży wiatrów, pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi z III w. p.n.e. kiedy to w relacji pochodzącej od Timostenesa z Rodos, wspomniana jest jej prymitywna forma wyznaczająca 12 znanych wtedy żeglarzom wiatrów. Co ciekawe wzmianki o różnych wiatrach możemy znaleźć w dziełach Homera, jak również w Starym testamencie. W księdze Jeremiasza 49:36 czytamy takie słowa: ”A przywiodę przeciwko Elamczykom cztery wiatry ze czterech stron świata, i rozproszę ich na wszystkie one wiatry, tak, iż nie będzie narodu, do którego by się nie dostali wygnańcy z Elam”.

Pliniusz Starszy wspomina, że w czasach Homera znano tylko cztery kierunki wiatrów, co było liczbą niewystarczającą. Później dodano kolejne osiem, co z kolei, jak pisze Pliniusz, było przesadą, więc w powszechnym użyciu zostało osiem wiatrów oznaczających osiem kierunków. W czasie, kiedy ludzie zaczęli odkrywać zalety kompasu magnetycznego rumby znajdujące się na różach zostały zastąpione przez stopnie. Sam znak róży wiatrów ograniczył się do dekoracyjnej roli w rogu mapy. Mimo iż nie miał już praktycznej roli to żeglarze darzyli go nadal wielkim sentymentem, ponieważ aż do XIX w. był umieszczany na mapach.

W dzisiejszych czasach mimo wszystko ten symbol nie zaniknął, ponieważ możemy go dostrzec w logach różnych organizacji i firm. Na przykład czterokierunkowa róża wiatrów jest symbolem NATO a 16-sto kierunkowa znajduje się w logu CIA.

Ciekawostki związane z różą wiatrów

Z ciekawostek związanych z różą wiatrów warto zaznaczyć, że nie tylko miała ona znaczenie fizyczne, ale też metaforyczne. Była ona w dawnych czasach amuletem żeglarzy, symbolizującym bezpieczną drogę do domu. Z kolei praktykanci magii chaosu uważali ją za potężny talizman. Jej siła była w stanie przeniknąć cały kosmos. Jej metaforyczne znaczenia z racji żywiołu, do którego się odnosi, symbolizuje porywczość, gwałtowność, źródło energii, siłę napędową, próżność, pychę oraz rządzę.

Tatuaże z różą wiatrów

Tatuaż z tym motywem jest popularny szczególnie pośród podróżników i żeglarzy. Poniżej prezentujemy ciekawe przykładowe propozycje na tatuaż z róża wiatrów (źródło: pinterest):