Sierp i Młot to jeden z najbardziej znanych symbolów komunistycznych (innym jest np. czerwona gwiazda), spopularyzowany po rewolucji październikowej (1917r.). Do swoich emblematów przyjmowały go partie komunistyczne na całym świecie – znak ten pojawiał się także na wielu flagach i godłach narodowych.
Historia powstania symbolu
W 1917 r. Włodzimierz Lenin i Anatolij Łunaczarski zorganizowali konkurs na projekt radzieckiego znaku. Zwycięskim znakiem okazał się obraz przedstawiający sierp i młot umieszczony na globusie, w promieniach słońca, otoczony wieńcem zboża, z górującą nad całością czerwoną gwiazdą. Dodatkowo pomiędzy kłosami znajdowała się czerwona wstęga z napisem w sześciu językach „Proletariusze wszystkich krajów świata, łączcie się!” (Rosyjski, ukraiński, białoruski, gruziński, ormiański, azerbejdżański).
Znacznie symbolu Sierpa i Młota
Sierp symbolizuje pracę rolnika a młot pracę robotnika, którzy mają urzeczywistniać ideę dyktatury proletariatu.
Znak ten symbolizować miał ideę dyktatury proletariatu, czyli tzw. „ludowładztwa” – realizowanych poprzez rządy robotników (młot) i chłopów (sierp). W innych krajach w herbach dodawano m.in.:
- (NRD) cyrkiel (symbolizuje rolę inteligencji pracującej),
- maczetę (w krajach afrykańskich, w których sierp nie był używany),
- karabin (Mozambik, symbolizujący udział żołnierzy).
Instrumenty i narzędzia rolnicze jako symbol
Instrumenty i narzędzia rolnicze i robotnicze są od dawna używane jako symbole walki proletariackiej. Popularnym przodkiem młota i sierpa był młot na pługu, o tym samym znaczeniu (jedność chłopów i robotników).
W Irlandii symbol pługa pozostaje w użyciu. Gwiezdny pług został pierwotnie użyty przez Irlandzką Armię Obywatelską, socjalistyczną, republikańską milicję robotniczą. James Connolly, współzałożyciel Irlandzkiej Armii Obywatelskiej z Jackiem Whiteem, powiedział, że znaczenie tego sztandaru polega na tym, że wolna Irlandia będzie kontrolować swoje przeznaczenie od pługa do gwiazd. Miecz jest wykuwany w pługu, aby symbolizować koniec wojny z ustanowieniem Międzynarodówki Socjalistycznej.
Ciekawostki
- Sierp i młot występuję także w herbie narodowym Austrii, ale nie jest związany z komunizmem – razem ze złotą murowaną koroną nawiązuje do idei solidarności klas społecznych: robotników, chłopów i mieszczaństwa.
- Motyw graficzny „sierpa i młota” wraz z dodatkiem skrzydeł jest elementem logo linii lotniczych Aerofłot.
- W Moskwie nazwę „Sierp i młot” nosi w dalszym ciągu duża fabryka znajdująca się w centrum miasta i położony koło niej przystanek kolejowy, a także klub sportowy w tym samym mieście.
- Prezentacja i obnoszenie się z symbolem Sierpa i młota jest zabronione w niektórych krajach (szczególnie byłych krajach socjalistycznych), a także w krajach, w których komunizm jest zabroniony przez prawo.