Mały Książę Antoine’a Saint-Exupery’ego to jedna z najsłynniejszych powieści, a właściwie powiastka filozoficzna, o której większość czytelników wyobraża sobie, że adresowana jest do dzieci, tymczasem zdecydowanie jest to utwór dla osób dorosłych. Książka została wydana w 1943r. w Nowym Jorku, przez wydawnictwo Reynal and Hitchcock, a przetłumaczono ją na ponad 300 języków. Ilość sprzedanych egzemplarzy, którą szacuje się na 140 mln egzemplarzy, lokuje tytuł w górnych partiach klasyki literatury światowej.
Najprawdopodobniej koncepcja utworu powstała w czasie, gdy autor przebywał w szpitalu w Los Angeles. Zdecydowanie był wówczas w kiepskiej kondycji fizycznej i mentalnej. Inwazja niemiecka na Francję pozbawiła go ojczyzny, przeżywał rozłąkę z matką, a jego relacje z żoną charakteryzowały się chwiejnością emocjonalną, zdefiniowaną współcześnie jako labilność emocjonalna. W trakcie pobytu w szpitalu czytał baśnie Andersena, które najprawdopodobniej wpłynęły na kształt książki.
Mały książę to utwór opowiadający o dorastaniu, najpierw do prawdziwej przyjaźni, potem do wiernej miłości i w końcu odpowiedzialności za drugiego człowieka. Książka stawia wiele ważnych pytań, rozważa sens więzi międzyludzkiej, próbuje systematyzować hierarchię wartości. W centrum utworu, pod postacią bohatera, ukrył się sam Exupery, a spotkanie Małego Księcia z pilotem to dialog z samym sobą, werbalizacją pytań i próbą odpowiedzi na nie.
Symbole występujące w książce
Ponieważ odbiorcami Małego Księcia są przede wszystkim dzieci, symbolika utworu musi dla nich być dostępna. I chociaż wiele z nich odczytuje się na kilka sposobów, to ostatecznie są one zrozumiałe dla większości miłośników tej książki.
Latarnik
Latarnik to symbol bezmyślności i bezwolności, osoby, która unika odpowiedzialności jak ognia. Swoje błędne decyzje ukrywa za rozkazami, hierarchicznym posłuszeństwem, nie zastanawiając się nad konsekwencjami swoich czynów. Nawet, gdy rozumie, że jego czyny przynoszą zło i tak kieruje odpowiedzialność na innych.
Bankier
Bankier traktowany jest dziś jako uosobienie współczesnego człowieka, który nie ma czasu, by zatrzymać się i pomyśleć, w pogoni za pieniędzmi. To osoba licząca gwiazdy, które nawet do niego nie należą. Bankier liczy, sumuje, kalkuluje straty i korzyści.
Król
Król, podobnie jak Bankier, uosabia współczesność. Wciąż pragnie rządzić, ale nie posiada poddanych. Jednocześnie to optymalny charakter, który według autora idealnie nadaje się na króla, ponieważ posiadł jedną ważną umiejętność: sztukę kompromisu. Próbuje zarządzać Małym Księciem, nawet wtedy, gdy nie wymaga tego sytuacja. Król to symbol ślepego dążenia do władzy.
Pijak
Pijak to jedna z najciekawszych postaci książki. Wciąż pije, wstydzi się, że pije, a ponieważ się wstydzi musi pić. To przykład błędnego koła, wiru, który zasysa każdą decyzję. Pijak jest słaby i nie potrafi przestać pić, nałóg wypełnia całe jego życie, nie pozostawiając woli do zmian. Mały Książę nie potrafi zrozumieć takiej postawy, nie rozumie, dlaczego Pijak nie chce nawet podjąć próby zmiany swojego życia.
Żmija
Żmija to niezwykle tajemnicze, magiczne i wieloznaczne stworzenie. Odczytuje się ją jako los, ludzkie przeznaczenie, otwartą przyszłość a nawet kuszenie. Żmija to kręgowiec, który występuje w mitologii wielu kultur, pojawia się w literaturze i sztuce. Ukąszenie żmii symbolizuje śmierć, ale również zyskanie najwyższej prawdy przez cierpienie.
Baobaby
Baobaby to imponujące, afrykańskie drzewa obecne na stronach Małego Księcia. Symbolizują złe intencje i myśli, które szybko przekształcają się w czyn, i niszczą każdego, kto nie potrafił im się przeciwstawić. Usuwanie baobabów to nic innego jak ciągła praca nad własnym charakterem, pokonywanie przeciwności, walka z samym sobą, aż do skutku i kolejnych małych zwycięstw.
Róża
Róża to ukochana Małego Księcia i symbol głębokiej miłości. Miłość należy nieustannie pielęgnować, ponieważ w przeciwnym razie umrze. Charakteryzuje się kolcami, które łatwo ranią, tak jak nieodwzajemniona miłość.
Lis
Lis to symbol mądrości i doświadczenia życiowego.
Geograf
Geograf to symbol martwej wiedzy.
Symbole umieszczone w książce zawierają wiele morałów, ale ich ukrycie pod różnymi postaciami sprawia, że autor uniknął tu pretensjonalnych i łatwych frazesów.
