Kilka tysięcy lat temu chińscy wróżbici przepowiadali przyszłość poprzez obserwacje zjawisk przyrody. Badali oni znaki oraz wzory występujące na przykład w roślinności czy przelatujących stad ptaków. Po jakimś czasie wszystkie te metody oraz obserwacje zostały zebrane w całość w jeden z najstarszych chińskich tekstów klasycznych o nazwie I Ching (Księga przemian) lub Yijing, którego to używano do wróżb (bibliomancja – czyli sztuka wróżenia przy użyciu świętych ksiąg).
Strona ze starej księgi przemian – z dynastii Song (ok. 1100 r.)
Księga przemian składa się z 64 rozdziałów, w każdym znajduje się wykładnia symbolicznego znaku określanego jako heksagram (nie mylić z heksagramem Gwiazdą Dawida!!!), jest to figura złożona z sześciu linii poziomych. Linia może być ciągła (twarda) albo pośrodku przerwana (miękka).
Razem z ponad tysiącletnią historią tej księgi idą zgromadzone w niej komentarze i interpretacje (każdego symbolu – heksagramu). I Ching jest wpływowym tekstem czytanym na całym świecie, stanowiącym inspirację dla świata religii, filozofii, literatura i sztuka. Jest także księgą kanoniczną taoizmu i konfucjanizmu.
Heksagramy oraz trygramy
Każdy heksagram składa się z dwóch części, dolnej i górnej zwanych trygramami (chiń. gua). Ponieważ zaledwie osiem trygramów (Bagua) wystarczy do zbudowania 64 heksagramów, taoizm religijny przypisywał Bagua wielkie znaczenie. Z kolei linie przerywane i ciągłe symbolizowały odpowiednio dwa podstawowe pierwiastki chińskiej kosmologii – yin yang.
Yang = Linia ciągła (__)
Yin = Linia przerywana (–)
Sposoby wróżenia
Najpowszechniejszą formą wróżenia z księgi przemian jest rekonstrukcja metody opisanej w Zapiskach historycznych z 300 rpne.
Zapiski historyka lub Zapiski historyczne – jedna z najważniejszych kronik historii Chin, uważana za czołowe osiągnięcie chińskiej historiografii i wzór dla pokoleń dziejopisarzy, będąca zarazem pierwszym elementem jak i prototypem wszystkich kronik zawartych w oficjalnym zbiorze Dwudziestu czterech historii. Kronika powstała w latach 109–91 p.n.e., a jej autorem był Sima Qian, historyk na dworze dynastii Han. – źródło wikipedia.org
Na podstawie opisu z Zapisków historycznych neokonfucjański Zhu Xi zrekonstruował metodę wróżenia z łodygi krwawnika, która jest nadal stosowana na Dalekim Wschodzie. Inna metoda wróżenia, wykorzystująca monety (np. przy rzucie – Orzeł = Yang; Reszka = Yin), stała się szeroko stosowany w dynastii Tang i jest obecnie nadal używana. W okresie nowożytnym pojawiły się również alternatywne metody, takie jak wyspecjalizowane kości i kartomancja.
Ciekawostki
Flaga Korei południowej – Widoczne trygramy oraz Yin Yang
- Trygramy pojawiają się we fladze Korei Południowej
- I Ching (księga przemian) pojawia się w powieści Philipa K. Dicka Człowiek z Wysokiego Zamku (1962), będącej historią alternatywną, w której Trzecia Rzesza i Japonia wygrały II wojnę światową. Bohaterowie korzystają z księgi, podejmując w oparciu o nią ważne decyzje, co ma być wpływem kulturowym zwycięskiej Japonii.
8 trygramów – lista
| Trygram | Nazwa | Natura | Kierunek | Czakra | Znaczenie |
 |
乾 Qian | 天 Niebo | 西北 NW | Czakra korony | Aktywna energia, niebo. |
 |
兌 Dui | 泽 Bagno | 西 W | Czakra trzeciego oka | Radość, zadowolenie, stagnacja. |
 |
離 Li | 火 Ogień | 南 S | Czakra serca | Szybki ruch, blask, słońce. |
 |
震 Zhen | 雷 Grom | 東 E | Czakra gardła | Żar, rewolucja, podział. |
 |
巽 Xun | 風 Wiatr | 東南 SE | Czakra sakralna | Łagodne przenikanie, giętkość. |
 |
坎 Kan | 水 Woda | 北 N | Czakra splotu słonecznego | Niebezpieczeństwo, rwąca rzeka, otchłań, księżyc |
 |
艮 Gen | 山 Góra | 東北 NE
|
Czakra podstawy | Nieruchomość, bezruch. |
 |
坤 Kun | 地 Ziemia | 西南 SW | Bindu | Energia pasywna, płodna. |
64 Heksagramy – lista
| Heksagram Numer | Obraz | Nazwa | Wariacje | Wewnętrzny (dolny) trygram | Zewnętrzny (górny) trygram |
| Heksagram 1 |  |
乾 (qián) , „Siła” | „kreatywny”, „moc działania”, „klucz”, „bóg” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | Taki sam |
| Heksagram 2 |  |
坤 (kūn), „Pole” | „otwarty”, „przyzwolenie” oraz „przepływ” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | Taki sam |
| Heksagram 3 | |
屯 (chún), „Kiełkowanie” | „trudności na początku”, „gromadzenie wsparcia”, „robienie zapasów”. | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 4 |  |
蒙 (méng), „Oskrzydlający” | „młodzieńcza głupota”, „świeży strzał/ogień”, „odkrywający” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra |
| Heksagram 5 |  |
需 (xū), „Przystępujący” | „czekający”, „wilgotny”, „przybywający” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 6 |  |
訟 (sòng), „Kłócący się” | „konflikt”, „proces (sądowy)” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 7 |  |
師 (shī), „Przewodzący, przewodniczący” | „armia”, „oddziały” | ☵ (坎 kǎn) otchłań =(水) woda | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia |
| Heksagram 8 |  |
比 (bǐ), „Grupujący” | „trzymać razem”, „przymierze” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 9 |  |
小畜 (xiǎo chù), „Kumulujący maluczkich” | „ujarzmiająca siła maluczkich”, „małe żniwo” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | ☴ (巽 xùn) grunt = (水) wiatr |
| Heksagram 10 |  |
履 (lǚ), „Stąpający” | „przeprowadzający”, „trwający” | ☱ (兌 duì) otwarty = (澤) bagno | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 11 |  |
泰 (tài), „Przenikający/owładający/rozchodzący” | „pokój”, „wspaniałość” | ☰ (乾 qián) siła = (地) niebo | ☷ (坤 kūn) pole = (水) ziemia |
| Heksagram 12 |  |
否 (pǐ), „Obstrukcja” | „zastój”, „kobieta” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 13 |  |
同人 (tóng rén), „Pojednujący ludzi” | „zgoda z ludźmi”, „gromadzenie ludzi” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 14 |  |
大有 (dà yǒu), „Wielkie posiadanie” | „posiadanie w ogromnej mierze”, „wielka posesja” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
| Heksagram 15 |  |
謙 (qiān), „Korzący” | „skromność” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia |
| Heksagram 16 |  |
豫 (yù), „Utrzymujący” | „entuzjazm”, „nadmiar” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 17 | |
隨 (suí), „Podążający” | – | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☱ (兌 duì) otwarte = (兌) bagno |
| Heksagram 18 |  |
蠱 (kŭ), „Psujący” | „pracuj nad tym, co zgniło”, „gałąź” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra |
| Heksagram 19 |  |
臨 (lín), „Zbliżający” | „podchodzić”, „las” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia |
| Heksagram 20 |  |
觀 (guān), „Oglądający” | „kontemplacja (widok)”, „szukać” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☴ (巽 xùn) grunt = (巽) wiatr |
| Heksagram 21 |  |
噬嗑 (shì kè), „Rozdzierające ugryzienie” | „przegryźć się”, „gryzący i żujący” | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
| Heksagram 22 |  |
賁 (bì), „Zdobiący” | „łaska/gracja”, „luksus” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☶ (艮 gèn) granica = (山) góra |
| Heksagram 23 |  |
剝 (bō), „Zdzierający” | „rozdzielający”, „obdzierający ze skóry” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra |
| Heksagram 24 |  |
復 (fù), „Powracający” | „zwrot” | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia |
| Heksagram 25 |  |
無妄 (wú wàng), „Bez zaangażowania” | „niewinność (niespodziewane)”, „zaraza” | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 26 |  |
大畜 (dà chù), „Wielce akumulujący” | „ujarzmiająca moc dla wielkich”, „wielkie gromadzenie”, „potencjalna energia” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra |
| Heksagram 27 |  |
頤 (yí), „Połykający” | „kąciki ust (karmienie)”, „szczęki”, „wygoda/bezpieczeństwo” | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra |
| Heksagram 28 |  |
大過 (dà guò), „Wielce przekraczający/niezmierny” | „przewaga wielkich”, „wielce przewyższający”, „masa krytyczna.” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno |
| Heksagram 29 |  |
坎 (kǎn), „Otchłań” | „bezdenny (woda)”, „powtórzone wpadnięcie w pułapkę” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | Taki sam |
| Heksagram 30 |  |
離 (lí), „Blask” | „lgnięcie, ogień”, „sieć” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | Taki sam |
| Heksagram 31 |  |
咸 (xián), „Kojarzący/łączący” | „wpływ (dążący, zalecający się)”, „uczucia” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno |
| Heksagram 32 |  |
恆 (héng), „Nieustawający” | „trwanie”, „stałość” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 33 |  |
遯 (dùn), „Wycofujący” | „odwrót”, „ulegający” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 34 |  |
大壯 (dà zhuàng), „Wielce wzmacniający” | „moc wielkiego”, „ogromna dojrzałość” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 35 |  |
晉 (jìn), „Prosperujący” | „postęp” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
| Heksagram 36 |  |
明夷 (míng yí), “Zaciemniający światło” | „zraniona błyskotliwość” , „ukryta inteligencja” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia |
| Heksagram 37 |  |
家人 (jiā rén), „Mieszkający ludzie” | „rodzina (klan)” ,”członkowie rodziny” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr |
| Heksagram 38 |  |
睽 (kuí), „Polaryzujący” | „przeciwieństwo”, „wypaczenie” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
| Heksagram 39 |  |
蹇 (jiǎn), „Utykający” | „obstrukcja”, „na nogach” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 40 |  |
解 (xiè), „Rozdzielający” | „dostarczenie” , „rozplątany” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 41 |  |
損 (sǔn), „Zanikający” | „malejący” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra |
| Heksagram 42 |  |
益 (yì), „Powiększający” | „wzrost (zwiększać)” | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr |
| Heksagram 43 |  |
夬 (guài), „Dzielący” | „przełamywać (rezolutność)” , „rezolutność” | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno |
| Heksagram 44 |  |
姤 (gòu), „Kojarzący/łączący w pary” | „poznać się” , „spotkanie” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☰ (乾 qián) siła = (天) niebo |
| Heksagram 45 |  |
萃 (cuì), „Skupiający” | „gromadzić” , „skończony” | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno |
| Heksagram 46 |  |
升 (shēng), „Pnący się” | „pchający w górę” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☷ (坤 kūn) pole = (地) ziemia |
| Heksagram 47 |  |
困 (kùn), „Krępujący” | „opresja (wyczerpanie)” , „wplątany” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno |
| Heksagram 48 |  |
井 (jǐng), „Dążący do źródła” | „studnia” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 49 |  |
革 (gé), „Obdzierający ze skóry” | „rewolucja (linienie)” , „uzda” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno |
| Heksagram 50 |  |
鼎 (dǐng), „Trzymający” | „kocioł” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
| Heksagram 51 |  |
震 (zhèn), „Wstrząs” | „rozbudzający (szok, wstrząs, grom)” „grom” | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom | Taki sam |
| Heksagram 52 |  |
艮 (gèn), „Ograniczenie” | „bezruch, góra” , „ciągły” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | Taki sam |
| Heksagram 53 |  |
漸 (jiàn), „Infiltrujący” | „rozwój (stopniowy proces)”, „wyprzedzenie, posunięcie naprzód” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr |
| Heksagram 54 |  |
歸妹 (guī mèi), „Nawracający dziewicę” | „poślubienie dziewicy”, „powracająca dziewica, zwrócenie dziewicy” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 55 |  |
豐 (fēng), „Bycie w obfitości” | „mnóstwo, dodatek, obfitość”, „pełnia” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 56 |  |
旅 (lǚ), „Goszczący” | „tułacz”, „podróżujący” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
| Heksagram 57 |  |
巽 (xùn), „Grunt” | „łagodny (penetrujący, wiatr)”, „kalkulacje, obliczenia” | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr | Taki sam |
| Heksagram 58 |  |
兌 (duì), „Otwarty” | „radosny, jezioro”, „uzurpacja” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | Taki sam |
| Heksagram 59 |  |
渙 (huàn), „Rozwiewający” | „rozproszenie (rozwiązanie, unieważnienie)”, „rozśrodkowanie, rozproszenie” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | ☴ (巽 xùn) grunt = (風) wiatr |
| Heksagram 60 |  |
節 (jié), „Wyrażający, zrozumiały” | „ograniczenie”, „umiarkowanie” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 61 |  |
中孚 (zhōng fú), „Wracający do środka” | „wewnętrzna prawda”, „centralny powrót” | ☱ (兌 duì) otwarte = (澤) bagno | ☴ (巽 xùn) grunt= (風) wiatr |
| Heksagram 62 |  |
小過 (xiǎo guò), „Nieznacznie wykraczający” | „przewaga małych”, „niewielkie przekroczenie” | ☶ (艮 gèn) ograniczenie = (山) góra | ☳ (震 zhèn) wstrząs = (雷) grom |
| Heksagram 63 |  |
既濟 (jì jì), „Już forsujący bród” | „po skończeniu”, „wykonany” | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda |
| Heksagram 64 |  |
未濟 (wèi jì), „Jeszcze nie brodzący” | „przed ukończeniem”, „jeszcze nie ukończony” | ☵ (坎 kǎn) otchłań = (水) woda | ☲ (離 lí) blask = (火) ogień |
sa bledy – np 32 to 63
49 ma na dole Li!